Hành Hương Hoa Hạ - Phần 2 (Sơn Tây)

NGŨ ĐÀI SƠN

Ngày 15-5-2007
Từ Thái Nguyên đoàn đến thị trấn Đài Hoài bằng ô tô mất đến bốn năm tiếng. Thị trấn Thái Nguyên có hơn 2 triệu dân, là một thành phố của kỹ nghệ thép và hóa học, vì gần Đại Đồng là nơi có nhiều mỏ than đá. Đất đai vùng này khô cứng, xe chạy qua những dãy núi loang lổ đang được khai thác để lấy than.

Đường đến Đài Hoài nhỏ, nhiều đoạn dợn sóng nhấp nhô. Xe chạy trên lộ mà tưởng như đi trên sông. Hoài nghĩa là ôm trong lòng. Đài Hoài là một thung lũng có độ cao 1.700m nằm chính giữa, chung quanh được bao bọc bởi năm ngọn núi. Thị trấn này có các sắc dân: Hán, Mông Cổ, Tây Tạng, Thác Bạt v.v… chung sống vui vẻ với nhau. Trước đây vài năm, đường vào Ngũ Đài sơn rất khó đi, nhưng bây giờ đã được xây dựng khá tốt, xe chạy tương đối dễ dàng. Khách hành hương đến Trung Quốc, nhất là Tăng Ni Phật tử đều không thể không đến Ngũ Đài sơn đảnh lễ Bồ-tát Văn-thù, vì đây là đạo tràng của Ngài.
Ngũ Đài sơn được xem là quần thể danh sơn lớn nhất trong “tứ đại Phật sơn” của Trung Quốc, nằm ở phía đông bắc huyện Ngũ Đài, cách Thái Nguyên, thủ phủ tỉnh Sơn Tây khoảng 200km. Vì năm ngọn núi này cao chót vót, trên đỉnh không có rừng cây, đất dàn trải ra như năm cái đài nên gọi là Ngũ Đài sơn. Năm ngọn ấy là: Vọng Hải phong ở phía đông, Quải Nguyệt phong ở phía tây, Cẩm Tú phong ở phía nam, Hiệp Đầu phong ở phía bắc và Thúy Nham phong ở trung tâm. Trong đó ngọn Hiệp Đầu phong cao nhất 3.058m. Riêng ngọn chính giữa còn được gọi là Thanh Lương sơn.
Danh xưng Thanh Lương sơn gắn liền với một câu chuyện truyền kỳ. Tương truyền vào thời thượng cổ, Ngũ Đài sơn là khu vực có khí hậu khắc nghiệt khác thường. Mùa đông nước đóng thành băng, mùa xuân cát bay đất lở, mùa hạ cực kỳ nóng bức. Vì thế, nông dân không thể trồng trọt cày cấy gì cả. Để giải trừ khổ nạn này, Bồ-tát Văn-thù đến Long cung cầu viện, mượn về một tảng đá tên là Yết Long Thạch. Sau khi Bồ-tát ném tảng đá xuống thì cả khu vực bỗng nhiên mát mẻ, trong lành quanh năm. Từ đó người ta gọi tảng đá thần kỳ ấy là Thanh Lương Thạch và xây dựng chùa Thanh Lương để thờ.
Khác với Nga My sơn diễm lệ như ngọc bích, Ngũ Đài sơn cao xưa như những tòa cổ sái. Một bên xanh biếc quanh năm, một bên tuyết trắng bốn mùa. Nếu như Nga My sơn là ngọn núi của Bồ-tát Phổ Hiền, của đại hạnh, của tình thương vô tận thì Ngũ Đài sơn là ngọn núi của Bồ-tát Văn-thù, của đại trí, của tuệ giác vô biên. Hai đặc điểm dường như tương phản này thật ra không phải trái ngược nhau mà là bổ sung cho nhau để đi đến cái toàn thể viên dung. Vì vậy nhà Phật bảo tình thương mà không có trí tuệ thì dễ vướng vào hệ lụy buộc ràng. Trí tuệ mà không có tình thương thì “tình dữ vô tình” đồng thành cỏ úa, làm sao trở thành ruộng phước cho chúng sanh gieo trồng công đức, làm sao viên thành Phật đạo?
Khách viếng Ngũ Đài trước phải đi qua vùng gió, cát và những ngọn núi trọc, không một bóng người luôn cả bóng cây. Những thung lũng cát ở hai bên đường sẵn sàng xoáy thành cơn lốc kéo dài đến tận chân núi, khi có một luồng gió mạnh thổi ngang. Mà gió ở đây thì có dư. Gió lồng lộng. Vừa gió vừa lạnh. Chúng tôi tạm xuống xe một chút, có vị đã đi xiêu vẹo trong gió. Các tà áo tràng, áo nhật bình của chư Tăng Ni bay phần phật, cơ hồ con người cũng bị gió cuốn đi. Nếu không có ô tô, mà đi bộ đến Ngũ Đài sơn để đảnh lễ Bồ-tát Văn-thù, thì đây quả là một cuộc thử thách không nhỏ. Phải hết lòng chí thành chí thiết, chịu khổ chịu khó lắm mới đi nổi. Nhớ lại, ngày xưa làm gì có ô tô, chỉ có ngựa. Mà nếu như phi nước đại trên một con tuấn mã nào đó lên non tìm Bồ-tát thì khó coi quá! Có lẽ vì thế Bồ-tát Văn-thù đã chọn nơi này làm trú xứ của Ngài để thử lòng người chăng?
Trong tác phẩm Mùi Hương Trầm, nhà văn Nguyễn Tường Bách có kể lại, ông đã biên dịch câu chuyện của một vị Lạt-ma tên Yahden. Vị này mất sáu tháng để đi từ Tây Tạng đến Ngũ Đài sơn chiêm bái ngài Văn-thù. Trên đường đi sư hết lòng tụng niệm và thiền định liên tục. Cuối cùng sư leo lên được 108 bậc thang để đến Bồ-tát Đỉnh. Vừa lên gần đến đỉnh thì gặp một người ăn xin cụt chân, người đó nói với sư: “Huyền diệu thay, cái một trong thiên hình vạn trạng”. Yahden mở túi xách lấy một ít tiền cho kẻ ăn xin. Người ấy nói tiếp: “Huyền diệu thay, cái thiên hình vạn trạng trong cái một. Thứ ít ỏi này, ta không thèm lấy của ngươi đâu. Ta đòi ngươi cả trái tim!”. Yahden vừa biết người đó là ai, tức thì hóa thân Bồ-tát biến mất. Yahden mở mắt thật lớn nhìn quanh và nhảy như bay lên những bậc cuối. Thoảng trên hư không, sư chỉ còn nghe tiếng chuông chùa văng vẳng trong mây.
Rõ ràng Bồ-tát Văn-thù muốn chúng ta đến với Ngài bằng cả trái tim, hiến dâng Ngài bằng cả trái tim, nhận ra Ngài bằng cả trái tim và tin ở Ngài cũng bằng cả trái tim.
Thật bất ngờ sau khi đi qua đoạn đường tưởng chừng heo hút khô khao ấy, lại là một vùng cao nguyên xanh mát với bạt ngàn thông xanh màu mạ. Chỉ mới đến Đài Hoài thôi mà đã thấy những núi là núi. Chúng gối đầu lên nhau ngủ yên trong mây và tuyết. Nhìn lại đoạn đường đã đi qua phía sau, ta cứ tưởng là một dòng sông uốn lượn trên những dãy núi liên hoàn, hùng vĩ. Xe chạy bên núi này thì thấy con đường xa xăm bên núi nọ. Chạy tới núi nọ lại thấy con đường thấp thoáng bên núi kia. Quảng đại cao thâm quá núi ơi!
Từ đây trở lên, đúng là cảnh giới của Bồ-tát Văn-thù rồi, thật đáng cho những ai bền lòng thật dạ đi tìm Ngài. Cổng tam quan đón khách từ bên ngoài thị trấn nổi bật bốn chữ “Ngũ Đài Thánh Địa” như xua đi bao nỗi nhọc nhằn trên đoạn đường xa đoàn đã đi qua. Thị trấn Đài Hoài hiện ra với những tòa biệt thự, khách sạn thật sang trọng và tấp nập những khách hành hương, làm cho ta hết sức ngạc nhiên. Chúng tôi đến đây trời đã xế chiều, không kịp lên núi nữa. Cho nên nghỉ lại khách sạn tại Đài Hoài, sáng mai sẽ lên Bồ-tát Đỉnh đảnh lễ Ngài Văn-thù. Nhiệt độ giảm dần từ 25oC ở Thái Nguyên đến 10oC khi vào đến Đài Hoài.
Đêm nằm trong một khách sạn không phải là chỗ của mình, càng làm cho nhà tu nhớ thật nhiều về chốn non thâm:

            Chiều ráng mây về nhưng chửa hợp,
            Núi xa dãy dãy, biếc trùng trùng.

            (Thường ái mộ vân quy vị hợp,
            Viễn sơn vô hạn bích tầng tầng.)
                               Thiền sư Hải Ấn Tín

Còn tiếp...

[ Mục Lục ]