149 - Ðạo Tín: đâu ai trói!

595. 道 信 勿 繩 — Ðạo Tín: đâu ai trói!

Có Sa-di tên Ðạo Tín, tuổi vừa 14, lễ Ðại sư Tăng Xán và nói:

– Thỉnh Hòa thượng từ bi ban cho con pháp môn giải thoát.

Sư nói:

– Ai trói buộc ngươi?

Tín đáp:

– Thưa, đâu có ai trói!

Sư nói:

– Sao lại cầu giải thoát?

Tín ngay lời này đại ngộ.

596. 慧 能 欠 篩 — Huệ Năng: thiếu cái sàng

Huệ Năng liền đến Hoàng Mai lễ bái Ngũ Tổ. Tổ hỏi:

– Ngươi ở đâu đến đây để cầu vật gì?

Huệ Năng đáp rằng:

– Ðệ tử là người Lãnh Nam, Tân Châu; từ xa đến đây lễ Sư để cầu làm Phật, chẳng cầu cái gì khác.

Tổ nói:

– Cái gã mọi rợ này, căn tính rất lanh lợi. Ngươi chớ có nói nữa, hãy đi về liêu công quả đi!

Huệ Năng lui ra nhà sau làm các công việc như: bổ củi, đạp chày giã gạo. Trải hơn tám tháng, cho đến một ngày kia, Tổ âm thầm đi xuống nơi giã gạo, thấy Huệ Năng lưng mang đá để đạp chày giã gạo. Tổ nói:

– Người cầu đạo, vì pháp quên thân cần phải như thế vậy!

Và hỏi thêm:

– Gạo trắng chưa?

Huệ Năng đáp:

– Gạo trắng đã lâu nhưng thiếu vầng sàng.

Tổ dùng gậy gõ vào cối xay ba cái rồi bỏ đi. Huệ Năng liền hiểu ý Tổ. Khi tiếng trống điểm canh ba, ông liền vào thất Tổ. Tổ lấy ca-sa che chung quanh chẳng cho mọi người thấy rồi thuyết kinh Kim Cang cho Huệ Năng nghe. Khi nghe đến câu: “Ưng vô sở trụ nhi sinh kì tâm”, Năng liền đại ngộ. Tổ biết Năng đã ngộ bản tính liền truyền pháp đốn giáo và y bát. Tổ nói:

– Ngươi là Tổ thứ sáu, hãy tự khéo hộ niệm và độ khắp các loài hữu tình.

(Theo: Lục Tổ Đàn Kinh.)

597. 臨 濟 打 爺 — Lâm Tế đánh ông cha (Sư phụ)

Ðầu tiên, Lâm Tế ở trong hội của ngài Hoàng Bá, hạnh nghiệp được thuần nhất. Thủ tọa bảo Sư:

– Sao ông không đi hỏi Hòa thượng Ðường đầu xem thế nào là đại ý Phật pháp?

Sư liền đi hỏi. Hỏi chưa dứt lời liền thì bị Hoàng Bá đánh, cả ba lần đều bị như thế, nên Sư đến hỏi Thủ tọa:

– May nhờ ngài từ bi bảo con tham vấn Hòa thượng, con hận mình nhiều chướng duyên nên chẳng lãnh hội được ý chỉ sâu xa. Hôm nay con xin giã từ.

Khi Sư từ biệt, Hoàng Bá căn dặn:

– Ngươi chẳng nên đi nơi nào khác, hãy đến bến Cao An, chỗ của Thiền sư Ðại Ngu.

Sư đến Ðại Ngu, trong khi hỏi đáp, ngay nơi lời đáp của Ðại Ngu, Sư liền đại ngộ và từ giã Ðại Ngu để trở về Hoàng Bá. Hoàng Bá hỏi:

– Ðại Ngu có nói lời gì?

Sư liền trình bày đầu đuôi câu chuyện. Hoàng Bá nói:

– Ðợi khi nào lão ấy đến đây, ta sẽ cho y một trận

Sư nói:

– Nói chờ đợi làm gì, cho ngay bây giờ đây!

Sư liền đánh sau lưng Hoàng Bá một tát. Hoàng Bá nói:

– Cái gã khùng này dám đến đây vuốt râu cọp!

Sư liền hét.

(Theo: Lâm Tế Hành lục.)

598. 黃 蘗 超 師 — Hoàng Bá vượt hơn Thầy

Một hôm Bách Trượng bảo chúng rằng:

– Phật pháp chẳng phải là việc nhỏ. Hồi trước trong lần tái tham Mã Tổ, ta bị Ðại sư hét cho một tiếng đến nỗi mắt mờ tai điếc trong ba ngày.

Hoàng Bá nghe kể như thế bất giác le lưỡi. Bách Trượng nói:

– Về sau, ngươi chớ có thừa tự Mã Tổ nghe!

Bá đáp:

– Chẳng dám! Hôm nay nhờ Thầy thuật lại chuyện ấy khiến con thấy được đại cơ đại dụng của Mã Tổ, nhưng con chẳng thừa tự Mã Tổ. Nếu con nối pháp ngài thì về sau con cháu của con sẽ không còn.

Trượng nói:

– Ðúng vậy, đúng vậy! Nếu kiến giải bằng Thầy thì kém Thầy nửa đức, còn kiến giải vượt hơn Thầy mới kham truyền trao. Con có tác phong vượt hơn Thầy lắm đó!

(Theo: Truyền Đăng lục.)